Họ và tên: Cao Thị Ngọc Khánh

Ngày tháng năm sinh: 29/06/2000

Tỉnh/thành phố đang sinh sống: Thành phố Hồ Chí Minh

Nơi học tập/Công tác: Trường đào tạo Mỹ thuật Đa phương tiện Arena Multimedia

Hạng mục dự thi: Arenaites

Portfolio: Nhiếp ảnh 

GIỚI THIỆU BẢN THÂN

Xin chào, mình là Khánh. Mình chỉ là một người trẻ, vô cùng bình thường, vô cùng nhỏ bé, nhưng mình cũng đã có những trải nghiệm riêng và những hoài bão riêng. Với quan điểm sống của mình là luôn loan truyền những điều tích cực đến cho cộng đồng, nên hôm nay mình tham gia cuộc thi Show It Now với tinh thần giao lưu, đóng góp và học hỏi là chính. Có những điều thực tế mà đôi khi trong cuộc sống người khác sẽ chọn cách lờ đi, thì mình lựa chọn đối mặt với nó và biến nó thành một chủ đề để suy nghĩ và đưa ra cách giải quyết, bởi vì đối với mình, những điều nhỏ bé mà người ta thường hay quên lãng sẽ âm thầm tạo ra những bước ngoặt lớn mà ta không thể ngờ được.

HẠNG MỤC NHIẾP ẢNH

TÔI CŨNG CÓ CẢM XÚC

Trước khi bắt đầu với chủ đề này, hãy tự hỏi bản thân xem thử bạn đã hiểu được bao nhiêu về căn bệnh Trầm cảm. Trầm cảm là một căn bệnh rất phổ biến ai cũng có thể mắc phải. Tuy nhiên rất ít người được phát hiện và điều trị, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Liệu với những điều mà mắt ta có thể nhìn thấy, tai ta có thể nghe, tay ta có thể chạm, hoặc với nhận thức cá nhân của chúng ta, chúng ta có thể hiểu hết được một con người hay không, nhất là đối với những bệnh nhân trầm cảm. Đa số mọi người thường nghĩ người mắc bệnh trầm cảm thì sẽ ”rất buồn”, nhưng thực sự thì họ cũng có những suy nghĩ và cảm xúc riêng. Nếu có thể hiểu hết được một người, có lẽ xã hội đã có một cái nhìn cảm thông hơn dành cho họ, thay vì những định kiến sai lệch, những ánh nhìn tiêu cực. 

Người ta nói với con cái của họ rằng “ở nhà chỉ có mỗi việc ăn với việc học, có phải cực khổ ra ngoài kiếm tiền đâu mà bày đặt trầm cảm”. Người ta nói với bạn bè của mình rằng “mày chỉ đang làm quá vấn đề lên thôi, chẳng có gì nghiêm trọng cả, ai mà chẳng có khó khăn”. Và họ gọi những bệnh nhân trầm cảm bằng những tính từ như “ích kỷ, dại dột, ngu xuẩn, yếu đuối, bất hiếu”,… mà không hề mảy may suy nghĩ xem liệu mình có phải là nguyên nhân đẩy chính những người mình yêu thương vào bước đường đó hay không.

Bộ ảnh này được lấy ý tưởng từ một người bạn đặc biệt của lớp D1912H2, cũng là nhân vật chính của bộ ảnh, bạn là người mắc phải chứng rối loạn giao tiếp xã hội – một triệu chứng tiền trầm cảm. Tôi hi vọng thông qua những bức ảnh này, có thể tạo nên một cái nhìn cận cảnh hơn về những suy nghĩ, cảm xúc thật đến từ chính những bệnh nhân trầm cảm, giúp mọi người hiểu rõ hơn về căn bệnh từ cái nhìn của “những người trong cuộc”.

LO ÂU

Trầm cảm giống như một con quỷ dữ luôn nói với tôi rằng tôi sẽ không cảm thấy vui, không có ham muốn, không có năng lượng, ăn không ngon, không nhìn thấy ánh sáng. Giống như có ai đó đã đánh cắp linh hồn của bạn vậy. Bạn sẽ không hiểu được nó cho đến khi bạn tự rút ra được kinh nghiệm cho bản thân. Tôi không muốn cảm giác đáng sợ này xảy ra với bất kỳ ai ngay cả khi kẻ đó là người tôi ghét nhất.

“Tôi luôn tin rằng mình sẽ làm gì đó sai trong tương lai, và mọi người sẽ phải chịu trách nhiệm cho sự ngớ ngẩn của tôi, tôi không muốn trở thành gánh nặng, nên tôi luôn cẩn thận, sống dè chừng và không muốn tham gia vào các hoạt động xã hội”

“Những nỗi lo âu luôn bám lấy tôi tất cả mọi lúc, tôi sợ người khác không thích tôi, tôi cảm thấy bản thân mình thật sự kém cỏi, trong đầu tôi lúc nào cũng chỉ có những suy nghĩ như chuyện gì sẽ xảy ra nếu lúc đó người này không thích mình? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu lúc đó mình nói sai? Mình không thể chịu được nữa. Mình không biết nói gì. Những người này sẽ nghĩ mình là một kẻ thất bại, ngớ ngẩn… Những nỗi lo sợ đó như rút hết toàn bộ năng lượng của tôi, tôi cảm thấy mệt mỏi”.

CHÁN NẢN

“Tôi lên giường lúc 9 giờ tối và ngủ li bì cho đến 10 hoặc 11 giờ sáng hôm sau.  Và để ra khỏi giường là một cực hình. Tắm rửa là một cuộc đấu tranh khác. Tôi cố gắng giữ cho ngôi nhà gọn gàng. Ngồi hàng giờ để xem Netflix nhưng tôi thậm chí còn không quan tâm đến những gì mình đang xem vì không điều gì làm tôi cảm thấy thực sự hứng thú”.

“Tôi đã phải đấu tranh để bước xuống giường, đôi khi là hàng giờ đồng hồ. Sau đó, chỉ cần nghĩ đến việc phải tắm rửa cũng khiến tôi mệt mỏi. Nếu  phải làm điều đó, tôi cần nghỉ ngơi một chút”.

“Trầm cảm đã biến tôi thành kẻ lười biếng, tôi hầu như không giữ liên lạc với ai, giữ gìn vệ sinh cá nhân kém và phản ứng cực kỳ xấu với những điều tưởng như bình thường nhất. Không buồn quan tâm đến những việc cơ bản như giặt giũ, không muốn nấu ăn thậm chí là ăn uống. Họ nghĩ rằng tôi đang lười biếng”.

“Tôi ngồi lì một chỗ cả ngày, chỉ đứng dậy để vào toilet. Chiếc ghế tôi ngồi cũng chính là giường của tôi. Tôi có một cái giường, nhưng tôi chỉ ngồi lên chiếc ghế đó. Tôi ngủ không ngon và tôi ăn rất ít. TV vẫn đang bật, nhưng tôi có thể xem hoặc không. Tôi chỉ ngồi đó”.

MỈM CƯỜI

“Tôi đã từng sống với trầm cảm. Mọi người dường như không để ý đến nó bởi vì tôi luôn mỉm cười khi nói chuyện với họ và tôi thường xuyên đùa giỡn, khiến cho mọi người nghĩ tôi luôn vui vẻ và yêu đời. Trong khi trong lòng tôi luôn nặng trĩu những suy nghĩ, đầy những nỗi buồn và tuyệt vọng”.

“Đa số mọi người thường nghĩ người mắc bệnh trầm cảm luôn cảm thấy ”rất buồn” nhưng phải là mắc chứng bệnh này bạn mới hiểu rõ được cảm giác đó như thế nào. Trầm cảm thể hiện ra bên ngoài theo nhiều cách khác nhau, một số người thể hiện rõ, một số thì không. Ví dụ như có người cảm thấy khó khăn khi bước ra khỏi giường, có người thì chỉ biết làm tốt công việc của họ – mỗi người có mỗi biểu hiện hoàn toàn khác nhau”.

“Bên ngoài tôi là một người hoạt ngôn, tôi hay pha trò giữa đám đông, tôi luôn luôn cười. Nghe có vẻ khó tin nhưng để có thể đối mặt với những điều đó, đã có lúc tôi phải trốn trong nhà vệ sinh và co mình, tôi thở dốc, cảm giác như bản thân sắp vỡ vụn. Nhưng nếu tôi thể hiện rằng mình không ổn, tôi cảm giác tôi sẽ trở thành gánh nặng cho mọi người, họ sẽ phải đối xử tốt với tôi hơn và phải luôn vui vẻ với tôi chỉ vì tôi đang không ổn. Vì vậy tôi chọn hít một hơi thật sâu rồi gồng mình bước ra khỏi cánh cửa đó với một vẻ ngoài rạng rỡ, vì tôi không muốn trở thành một đối tượng nhạy cảm trong mắt mọi người”.

TRỐN TRÁNH

“Tôi không thích nói chuyện qua điện thoại. Tôi thích nhắn tin hơn. Vì khi nhắn tin tôi cảm thấy ít áp lực hơn. Không phải vì tôi không thích ở cùng mọi người, nhưng tôi chắc rằng mọi người không thể chịu đựng được tôi. 

“Đồng ý với kế hoạch của bạn bè ngoài xã hội nhưng lại hủy bỏ vào phút cuối. Tôi viện một số cớ để từ chối nhưng thật ra chỉ vì bản thân quá nhút nhát để có thể tham gia cùng mọi người. Trầm cảm khiến bạn nghĩ rằng bạn của bạn thật sự không muốn nhìn thấy bạn đâu, họ chỉ cảm thấy tồi tệ thôi”.

“Giấu mình vào chiếc điện thoại. Vâng, tôi nghiện nó, nhưng không giống như những người khác. Tôi không giao tiếp với xã hội, tôi chơi trò chơi hoặc tìm kiếm các cửa hàng online để làm xao lãng bản thân khỏi những suy nghĩ tiêu cực của mình. Đó là cái bong bóng an toàn của tôi”.

“Trong các tình huống giao tiếp bình thường, một số người không nhận ra tôi đang thu mình lại hoặc khá kiệm lời bởi vì căn bệnh trầm cảm. Thay vào đó, họ nghĩ rằng tôi thô lỗ hoặc đang muốn tỏ vẻ anti-social”.

PHÁN XÉT

“Tôi luôn sợ phải nói ra suy nghĩ của mình, tôi sợ người khác sẽ phán xét nó. Tôi luôn cẩn trọng trong việc chia sẻ những cảm xúc của mình, nếu tôi muốn nói gì đó với ai, tôi sẽ phải suy nghĩ rất kĩ và rất lâu, sau đó lại quyết định không nói gì cả”. 

Có một lần tôi tâm sự với bạn của mình về những khó khăn tôi gặp phải và hy vọng nhận lại được một lời động viên, nhưng tôi nhận được câu trả lời rằng: “Mày suốt ngày chỉ biết than vãn, ai mà chẳng có khó khăn, tất cả chỉ do mày làm quá mọi thứ lên thôi, như thể mày là trung tâm của vũ trụ vậy”. Tôi vốn là người cẩn thận trong các mối quan hệ, có rất ít bạn bè thân thiết. Đó là lần đầu tiên và tôi cũng đã tự hứa đó sẽ là lần cuối cùng tôi mở lòng mình ra.

Tôi luôn sợ suy nghĩ của mình khác với đám đông, tôi không thể đối mặt với những lời đánh giá của người khác, dù họ chỉ đang cố góp ý cho tôi nhưng tôi chỉ cảm thấy mình thật tồi tệ và đang nhận được lời chỉ trích. Tôi biết rằng tôi đang tiêu cực hóa mọi thứ, nhưng tôi không thể thay đổi suy nghĩ của tôi, tôi chọn tránh xa mọi người và ít nói nhất có thể.

Tôi chợt nhận ra tôi đã hình thành một thói quen rằng, mỗi khi thấy một sự việc nào đó diễn ra, tôi cố gắng không suy nghĩ hay đưa ra định kiến nào về nó cả. Một phần vì tôi không biết mọi người có nghĩ giống tôi hay không, một phần vì tôi không muốn những người trong sự việc đó phải chịu phán xét từ người khác, ít nhất là từ tôi.

Tôi có thể đối mặt với trầm cảm, nhưng tôi không thể đối mặt với những người nói rằng “tất cả chúng ta đều có gián đoạn buồn bã, u tối và rồi chúng ta vượt qua nó”, tôi cũng chán nản và tôi vẫn tiếp tục cuộc sống của mình – biểu hiện trầm cảm ở mỗi người không ai giống ai cả. Tôi mừng rằng một số người có thể đối phó với nó thật dễ dàng nhưng tôi thì không.

Cảm xúc là những thứ không thể chỉ nhìn bằng mắt hay nghe bằng tai. Muốn cảm nhận được cảm xúc, cần phải dùng những niềm vui, nỗi buồn, sự đau khổ, sự cảm thông và nhiều hơn thế nữa, bởi vì bạn sẽ không biết được rằng đằng sau những hành động bị cho là kỳ quặc, lười nhác hay chảnh chọe lại là một tâm hồn phải chịu đựng rất nhiều tổn thương. Dù là cảm xúc tích cực hay tiêu cực, đừng vội đánh giá mà hãy dành một phút lắng nghe và thấu hiểu. Nếu không thể đưa ra lời động viên thì cũng đừng nói gì cả. Vì đặc trưng của cảm xúc là có thể lan truyền, đừng vô tình khiến cảm xúc trở thành một con dao sắc nhọn, giết chết những tâm hồn cô độc, mà hãy biến nó thành một cây cầu kết nối những cá thể nhỏ bé đang lạc lối.